Magazyn Zmiany, listopad/04
Jak Polacy postrzegają związki zawodowe? CBOS, który bada to od lat, przedstawił nowe wyniki sondażu.
Niemal połowa ankietowanych (46 proc.) ocenia działalność organizacji pozytywnie – to duży wzrost względem poprzedniego roku, gdy taką odpowiedź zaznaczyło jedynie 36 proc. respondentów. Zmieniła się też liczba oceniających organizacje związkowe krytycznie – w tym roku taką odpowiedź zaznaczyło 18 proc., a rok temu – 21 proc.
Kto w związkach
Według danych przedstawionych przez CBOS, przynależność związkową częściej deklarują kobiety (13 proc.) niż mężczyźni (9 proc.). Do związków należą raczej starsi stażem pracownicy – średnia wieku to 43 lata, podczas gdy dla niezrzeszonych w organizacjach – 40 lat.
Związkowców najczęściej można spotkać w administracji państwowej, samorządowej, organizacjach społeczno-politycznych, oświacie i nauce oraz przemyśle przetwórczym i usługach przemysłowych – najczęściej w dużych, zatrudniających co najmniej 50 osób firmach. W ubiegłym roku autorzy analizy zaznaczali, od 2006 roku tzw. uzwiązkowienie pracowników utrzymuje się na podobnym poziomie; jeżeli jednak przyjąć szerszą optykę i porównać je z latami 90., widać olbrzymi spadek zainteresowania Polaków taką formą działalności. “Warto przypomnieć, iż w roku 1991 członkostwo w związku zawodowym deklarował niemal co piąty dorosły (19 proc.). W ciągu kilku kolejnych lat liczba ta zmniejszyła się prawie o połowę, a w XXI wieku odsetek osób należących do tego typu organizacji nie przekraczał 9 proc.” – analizowali autorzy sondażu.
Według tegorocznego badania, do związków zapisanych jest około 6 proc. Polaków. Prym wiodą największe centrale – FZZ, OPZZ i NSZZ “Solidarność”.
“W ciągu ostatnich dwóch lat poprawił się odbiór działalności związków zawodowych. Przewaga osób, które uważają ją za korzystną dla kraju nad będącymi przeciwnego zdania, jest obecnie znaczna, największa odkąd to monitorujemy (czyli od 1994 r.). Duża część Polaków – większa niż dwa lata temu – wyraża też oczekiwanie, że związki zawodowe będą miały większy wpływ na politykę, ponieważ obecnie jest on zbyt mały. Od poprzedniego badania wzrosło przekonanie o skuteczności związków zawodowych w zakresie obrony interesów pracowniczych w Polsce, nadal jednak utrzymuje się przewaga osób, które są co do tego sceptyczne” – napisał PAP, cytując Michała Feliksiaka z CBOS.
Badanie przeprowadzane było w drugiej połowie października 2021 roku na próbie 1157 osób w formie wywiadów bezpośrednich, telefonicznych i internetowych.
