Magazyn Zmiany, grudzień/11
Wszystkie organizacje członkowskie Sekcji Górnictwa OZZZPRC reprezentują przemysł wydobywczy: węgiel brunatny (ZZPRC KWB Bełchatów, NZZPRC „RUCH” KWB „KONIN”), sól (ZZPRC przy KS „Kłodawa”), siarka (ZZPRC Przemysłu Siarkowego KIZCHS „Siarkopol” w Grzybowie), aż do platform wiertniczych (ZZPRC Petrobaltic).
Rok kończymy w kiepskich nastrojach. „Nowiny” docierają do nas, od dłuższego czasu, wraz z decyzjami Rządu RP, czy Komisji Europejskiej. Mówię o założeniach polityki Zielonego Ładu, co do redukcji emisji spalin – 55 proc. w stosunku do 1990 r. ograniczenia emisji do atmosfery gazów cieplarnianych, CO2, do roku 2030 oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r., założeniach Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. – prognozach udziału węgla w produkcji energii elektrycznej oraz Terytorialnych Planach Sprawiedliwej Transformacji dla poszczególnych województw, np. dla woj. łódzkiego – 80 proc. redukcji emisji CO2 do 2030 r., w stosunku do 2020 r. Oznacza to redukcję emisji CO2 z około 30 mln Mg do 7 mln Mg, ograniczenie produkcji energii elektrycznej z poziomu około 28 TWh do 7TWh, a w ślad za tym ograniczenie wydobycia węgla z poziomu około 35 mln ton do 8 mln ton.
Co to może oznaczać dla regionu, dla miejsc pracy w Kombinacie Energetycznym Bełchatów, chyba nie trzeba tłumaczyć. Mam jeszcze (choć płonną) nadzieję, że zmiany w TPST dla łódzkiego, które mają być przedstawione do oceny w Komisji Europejskiej do stycznia 2024 r., będą zawierały więcej szczegółów, istotnych, co do harmonogramu transformacji. Czy sprawiedliwej?
Rosnące ceny uprawnień do emisji CO2, obecna cena to około 78 EUR/Mg, a co za tym idzie spadająca opłacalność energetyki węglowej, są czynnikiem działającym destrukcyjnie na branżę energetyczną, z którą kopalnie węgla brunatnego funkcjonują w pełnej symbiozie. Analitycy jeszcze jakiś czas temu podawali, że dopiero około 2050 r. cena uprawnień do emisji może osiągnąć wielkość 70 EUR/Mg.
Jedyna teza, która może pocieszać w tym całym zamieszaniu, wynikająca z PEP 2040, to stwierdzenie, że rozwój źródeł wiatrowych i fotowoltaicznych nie likwiduje potrzeby posiadania dyspozycyjnych źródeł wytwórczych, które w przypadku braku generacji ze źródeł OZE uzupełnią bilans mocy wraz z wymaganą rezerwą.
Póki co pracujemy, czekając na dalszy rozwój wydarzeń, po zmianach dokonanych w wyborach 15 października. Czekamy na Partnerów, jak w którymś z wywiadów powiedział Przewodniczący OZZZPRC, Krzysztof Kisielewski.
Wszystkie dotychczasowe działania, wszystkie wypracowane dokumenty – „Porozumienie dotyczące przejść zakładów pracy lub ich części dokonywanych w ramach przygotowania procesu transformacji sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego, wydzielenia wytwórczych i wydobywczych aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa”, „Umowa Społeczna dotycząca transformacji sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego, w tym wydzielenia wytwórczych i wydobywczych aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa”, „Ustawa o osłonach socjalnych dla pracowników sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego”, „Rozporządzenie w sprawie wykazu stanowisk uprawniających do skorzystania z urlopu energetycznego lub urlopu górniczego oraz obowiązków płatników składek” są obecnie jeszcze nie w pełni wprowadzone w życie, choć wyczekiwane z niecierpliwością.
Brak informacji, konkretnych, kierunkowych informacji, np. co z NABE, czy w ogóle taki kierunek zostanie kontynuowany, budzi w nas coraz to większy niepokój, podobnie jak inne wypracowane zmiany dla sektora górnictwa węgla brunatnego: zmiany w „Ustawie Prawo Geologiczne i Górnicze”, „Ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych”. Choć w tej przestrzeni widać światełko nadziei na uregulowanie kwestii, które od wielu, wielu lat były w przestrzeni sporu.
W KWB Bełchatów mijający rok, w kwestiach bezpośrednio dotyczących pracowników, zamykamy podpisanymi dokumentami regulującymi sprawy zarówno płacowe, jak i pozostałe w obszarze pracowniczym. A obszarów, gdzie jest jeszcze wiele do zrobienia, do zmiany, jest wiele. Podobnie wygląda sytuacja w naszych spółkach, w których prowadzimy działalność które wspólnie z nami pracują, często na bliźniaczych stanowiskach. Tam też sprawy pracownicze zostały w 2023 r. zakończone. Myślę, że ze skutkiem wymiernie pozytywnym, choć moja ocena nie może być, w żadnym razie obiektywna. Czy zrobiliśmy maksymalnie dużo? Pewnie ktoś powie, że można było zrobić i wynegocjować więcej. Myślę jednak, że trzeba mierzyć siły na zamiary i poruszać się w realiach otaczającego świata. Rozpoczęliśmy już rozmowy, zgodnie zresztą z obowiązującymi zarówno nas, jak i pracodawcę, dokumentami. Niepokoić może tylko niepewność wynikająca z braku decyzji co do kierunków dalszej działalności Grupy Kapitałowej GK PGE jeśli chodzi o transformację i jej potencjalne kierunki, konkretnych decyzji, w obszarze energetyki opartej na węglu brunatnym oraz współpracujących z nią kopalń.
Jeżeli chodzi o KIZCHS „Siarkopol” w Grzybowie, kopalnia w „Osieku” funkcjonuje w pełnej symbiozie z elektrownią ENEA Elektrownia Połaniec. Układ technologiczny wytopu siarki oparty jest na wykorzystaniu ciepła dostarczanego przez Elektrownię Połaniec. Nie trzeba nikogo przekonywać, że zmiana np. taryfy dla ciepła dostarczanego kopalni (choć to nie tylko ten czynnik) wpływa na cenę surowca. Ta z kolei wpływa na zmniejszoną sprzedaż dla głównych odbiorców, którymi są Grupa Azoty i marokański OC. Ten drugi, jako strategiczny odbiorca zagraniczny, ma alternatywę w postaci dostawców z Azji. Nie wróży to dobrze ani firmie, ani załodze.
W KS „Kłodawa” mijający 2023 rok można zaliczyć jako udany. Najważniejszym produktem od ponad 50 lat jest sól kamienna, która jest największym „skarbem tej ziemi”, na którym bazuje kopalnia. Miniony rok jest kolejnym rekordowym, co do wydobycia i sprzedaży soli. Wynegocjowano wyższe stawki wynagrodzeń dla pracowników. Kopalnia inwestuje zarówno w pracowników, jak i coraz to bardziej nowoczesny park maszynowy. Zarówno pracodawca, jak i pracownicy są zadowoleni z mijającego roku.
Korzystając z okazji, chciałbym złożyć wszystkim życzenia na ten Nowy Rok 2024. Życzę wszystkim dużo dobrego zdrowia, wszelkiej pomyślności w życiu osobistym i zawodowym oraz spełnienia marzeń.
Z górniczym Szczęść Boże!
